Ul. Północna obejmuje swoim zasięgiem dwie dzielnice: Śródmieście i Bałuty.

Biorąc pod uwagę, że większa część schronów na tej ulicy mieści się w części dzielnicy Bałuty zaklasyfikowana została właśnie do tej dzielnicy.

Dodatkowo, do II wojny światowej północna strona ul. Północnej wyglądała zupełnie inaczej niż dzisiaj.

Dzisiaj jest to park Staromiejski, potocznie nazywany „parkiem Śledzia”, natomiast wcześniej był to gęsto zabudowany i zaludniony kwartał Łodzi.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Żeby wyobrazić sobie jak wyglądała ta okolica, polecamy film zrealizowany przez Adama Brajtera pokazujący tą okolicę przed II wojną światową i opowiadający historię tego miejsca.

---

Północna 1/3

Narożna kamienica przy ul. Północnej 1/3 w Łodzi pamięta XIX w. ponieważ budowana była w latach 1896-1901 a właścicielami było małżeństwo Ezre i Sury Szykier.

Więcej o samej kamienicy przeczytacie na stronie Łódzkiej Spółki Infrastrukturalnej

Podczas II wojny światowej, Niemcy w piwnicy budynku utworzyli schron – Luftschutzraum (skrót umieszczany na pobliskich budynkach, żeby trafić podczas zagrożenia to L.S.R.)

Schron był przeznaczony dla 280 osób.

Jak wyglądał schron, można wyobrazić sobie patrząc na zdjęcie piwnic, które odsłoniły swoje sklepienia podczas remontu kamienicy.

---

Na przeciwko ul. Północnej 1/3, po stronie północnej znajdowały się dwie szczeliny przeciwlotnicze zbudowane przez Niemców w marcu 1944 roku.

W Łodzi publiczne kryte rowy plot budowano od momentu wdrożenia w życie tzw. rozszerzonego programu wodza – czyli jesieni 1943 roku – czasem w miejscu prowizorycznych rowów przeciwlotniczych.

W Łodzi publiczne kryte rowy plot, wykonywano wedle wzorcowych planów (było ich z tego co pamiętam cztery) sporządzone przez zarząd budowlany wedle wytycznych z Ministerstwa Lotnictwa Rzeszy i Naczelnego Dowódcy Sił Powietrznych (RdLuObdL)

Źródło: Jakub Jakubowski

Obie szczeliny miały powierzchnię 84, 85 m2.

W roku 2022 podczas remontu fragmentu ul. Północnej odkryto te szczeliny i zbadano archeologicznie.

Nieopodal, przy ul. Wschodniej Niemcy w styczniu 1944 roku zbudowali kolejne cztery szczeliny.

Szczeliny przy ul. Wschodniej widoczne są na zdjęciach Waltera Geneweina – fotografa, autora kilku tysięcy unikatowych, kolorowych przeźroczy zrobionych na terenie Litzmannstadt Getto.

Na zdjęciach poniżej zaznaczono kominki wentylacyjne i wyjście ze szczeliny przy ul. Wschodniej

Przy ulicy Północnej na skrzyżowaniu z ul. Wschodnią powstały 4 szczeliny przeciwlotnicze tzw. Luftschutz Deckungsgraben.

Szczeliny były bliźniacze, tzn. zbudowane zostały po 2 szt. z każdej strony ulicy Wschodniej.

Każda ze szczelin miała 78 m.

Wg danych z 24 stycznia 1944 roku, budowle te oznaczone zostały numerem 104

Dwie Trzy z czterech szczelin przy ul. Wschodniej również odkryto podczas remontu ul. Północnej w 2022 roku.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Nieodkopana została jeszcze dwie jedna szczelina przeciwlotnicza z II wojny światowej przy ul. Wschodniej, która obecnie znajduje się w obecnym parku.

---

Północna 5/11

---

---

Północna 59/61

Poniżej dane z Karty ewidencyjnej budowli ochronnej na ul. Północnej 59/61 w Łodzi z 1969 roku:

• Rodzaj budowli ochronnej: schron
• Wytrzymałość:  strop żelbetowy wylewany t/m2
• Powierzchnia ogólna netto: 134  m2 
• Charakterystyka budowy: mury grub. 77 i 51 cm z cegły pełnej
• Ilość i opis wyjść zapasowych: 1 szt. o dług. 8 m., szer. 0,80 m., wys. 1,65 m.
• Drzwi gazoszczelne i ochronne: 2 szt. duże, 1 szt. małe nieszczelne, żelbetowe
• Przedsionki: 2 szt. o wym. 1,60 x 2,20 m. i 1,60 x 2,20 m
• Czerpnie powietrza: 2 szt. w ścianach zewn.
• Komory rozprężenia: brak
• Agregaty filtrowentylacyjne: brak
• Filtropochłaniacze: brak
• Klapy WKS: brak
• Instalacja elektryczna: pod tynk.
• Instalacje sanitarne: 2 oczka W .C. i 1 umywalka
• Zbiorniki wody pitnej: brak
• Instalacje wentylacyjne: brak

---

Jeśli masz dodatkowe informacje o tych miejscach, podziel się tym w komentarzu poniżej.