Park Piłsudskiego

Park Józefa Piłsudskiego w Łodzi, zwany też Parkiem na Zdrowiu, to największy i najstarszy park w mieście, zajmujący ponad 188 hektarów powierzchni.

Park został założony w 1899 roku jako miejsce wypoczynku i rekreacji dla mieszkańców Łodzi. W parku znajdują się liczne atrakcje, takie jak ogród zoologiczny, drogi rowerowe i spacerowe.

Schron znajdujący się w parku im. Józefa Piłsudskiego w Łodzi jest typową szczeliną przeciwlotniczą typu „L” (od kształtu).

Obiekt ma powierzchnię około 30 metrów kwadratowych. Jak wynika z niepotwierdzonych informacji, mogło się tutaj schronić jednorazowo nawet około 150 osób.

Schron znajduje się pod niepozorną górką, przy drodze parkowej prowadzącej od ZOO do dawnego lunaparku, po lewej stronie patrząc od strony ZOO. Na wysokości starych kas przy zoo (przed remontem), po drugiej stronie ulicy Konstantynowskiej.

Pan opowiedział, że pamięta jak jeszcze w dzieciństwie, w czasie wojny uczył się zjeżdżać na nartach z górki, jaką tworzy schron.

Na tej podstawie można zatem wnioskować, że jest to nawet polski obiekt przedwojenny. Mógłby to być także obiekt wybudowany w czasie okupacji hitlerowskiej, Niemcy budowali właśnie schrony o podobnej konstrukcji (patrz: „Bestimungen für den Bau von LS. – Deckungsgräben”, Berlin 1943).

Być może schron został wybudowany na potrzeby pracowników oraz klientów kramów i restauracji, które mieściły się w okolicy w czasie wojny.

Zapewne w razie nalotu mogli ze schronu skorzystać też spacerujący po parku.

Podczas prac remontowych odnaleziono kilkanaście przedmiotów, takich jak:
monety, guziki, buteleczki, opakowanie po kremie. Wszystkie te znaleziska datują schron jedynie do okresu PRL.

Obiekt składa się z głównej – dwudzielnej komory, która jest dość nietypowym rozwiązaniem stosowanym w tego typu budowlach.

Podobny układ nie został zanotowany w przypadku innych schronów w Łodzi, ani w okolicach.

Choćby z tego powodu schron godny jest odwiedzenia.

Oprócz wspomnianej głównej komory, w obiekcie znajduje się też dłuższy korytarz, na którego przeciwległych końcach mieszczą się dwa wejścia do schronu oddzielone od korytarza za pomocą krótkich przedsionków i dodatkowej pary drzwi.

W schronie znajdowała się prawdopodobnie najprostsza toaleta w postaci suchego ustępu, oczywiście mieściła się w oddzielnym, niewielkim pomieszczeniu pomiędzy głównymi korytarzami i z obu można się było do niej dostać.

Toaleta była zamykana za drewnianymi drzwiami.

Schron był gazoszczelny i chronił przed falą uderzeniową, między innymi za sprawą drzwi ochronno- hermetycznych lekkiego typu (takie same drzwi możemy znaleźć w schronie znajdującym się przy ulicy Krzemienieckiej w Łodzi, przy budynku dawnego szpitala dermatologicznego).

Wyposażenie

W obiekcie nie było żadnych udogodnień, miał służyć jedynie za ochronę w trakcie krótkotrwałego nalotu.

Przy ścianach ustawione były ławki, na hakach mogły wisieć maski przeciwgazowe oraz hełmy, tak, aby w przypadku nieszczelności lub częściowego uszkodzenia schronu można było z nich dodatkowo skorzystać.

1. Szczelina przeciwlotnicza

Powierzchnia użytkowa: 105 m2

Pojemność: 150 osób

Rok budowy: brak danych

Od 2016 roku mieszkańcy Łodzi i turyści, mogą korzystać ze ścieżki pieszo – rowerowej „BRUS”, która łączy kilka ciekawych obiektów związanych z historią wojskowości.

Ścieżka ma 6 kilometrów długości i jest oznaczona tablicami informacyjnymi oraz mapami.

Szlak zaczyna się przy szczelinie przeciwlotniczej przy Zoo, następnie ścieżka prowadzi przez teren poligonu, gdzie znajdują się ślady po masowych grobach, w których hitlerowcy chowali ciała pomordowanych Żydów i Polaków. Na poligonie można zobaczyć także pozostałości po bunkrach i stanowiskach ogniowych.

Kolejnym punktem na szlaku jest schron przeciwlotniczy przy ul. Saperów, zajezdnia tramwajowa na Brusie i znajdujący się obok schron przeciwlotniczy z 1937 roku.

Schron jest udostępniony dla zwiedzających i zawiera eksponaty związane z II wojną światową.